|
GİYİLMESİC CAİZ OLAN OLMAYAN GİYSİ |
1. İPEK GİYMEK
Erkeğin gerek yatak
olarak gerekse başka bir şekilde ipek kullanması haramdır.
Kadının ise ipeği
giymesi helaldir. Daha doğru görüşe göre;
a) Kadının ipeği eşya
olarak kullanması ise haramdır.
b) Erkek çocuğun velisi
çocuğa ipek elbise giydirebilir.
Ben [NevevI] derim ki:
Helaldir. [Mezhebimize mensup] Iraklı alimler ve diğerleri bunu tek görüş
olarak aktarmışlardır. Allah daha iyi bilir.
Erkeğin; insanı
öldürecek derecede bir sıcak veya soğuğun olması veya ani bastıran bir savaş
durumunda başka bir giyecek bulamaması halinde ipek giymesi helaldir. Ayrıca
uyuz, kaşıntı, bitleri def etmek vb. sebeplerle ihtiyaç durumunda giymesi de
helaldir. Yine savaşta ihtiyaç duyması durumunda dibac gibi başka bir şeyin
yerini dolduramadığı bir şey giyebilir.
İpek ve başka bir
maddeden yapılmış bir kumaşta ipek miktarı daha fazla ise bunu giymek haram
olur. Tersi olursa [yani ipek miktarı daha az olursa] helal olur. Daha doğru
olan görüşe göre her ikisi eşit olduğunda da hüküm böyledir [yani giymek helal
olur].
Adete uygun bir miktarda
İpekle süslenmiş veya uçları ipekle dikilmiş elbise giymek helaldir.
A. ERKEĞİN İPEK EŞYA
KULLANMASI
B. KADININ İPEK EŞYA
KULLANMASI
C. ERKEK ÇOCUĞUN
VELİSİNİN ÇOCUĞA İPEK GİYDİRMESİ VE KULLANDIRMASI
D. ERKEĞİN İPEK
KULLANMASININ HARAM OLMADIĞI DURUMLAR
E. SAVAŞ İÇİN İPEK
GİYMEK
F. İPEK VE BAŞKA KUMAŞ
KARIŞIMINDAN YAPILAN ELBİSEYİ GİYMEK
G. İPEKLE SÜSLENMİŞ VE
YAMANMIŞ ELBİSE GİYMEK
H. UÇ KISIMLARI
İPEKTEN OLAN ELBİSE GİYMEK
I. GİYECEKLERE İLİŞKİN
BAZI MESELELER
A. ERKEĞİN İPEK EŞYA
KULLANMASI
[Savaş durumu hariç]
normal durumda erkeğin ve -Kaffal'in görüşünün aksine- cinsiyeti belirsiz
şahsın; ipekten döşek kullanması yahut da başka yollarla ipekten yararlanması
haramdır.
İpek, ipekböceğinin
ölümünden sonra [kazadan elde edilen] hela! maddedir. Koza, ipeğin yardığı ve
içinden sağ olarak çıktığı yuvasıdır.
Erkeğin ipekten
kullanması haram olan şeylerden istisna edilen; giyecek, yorgan ve örtü olarak
ipeği kullanabileceği durumlar ileride gelecektir.
Erkeğin ipek elbiseyi
giymesinin haram olduğu konusunda icma vardır. (İcma)
Çift cinsiyetli şahıs
hakkında ise ihtiyaten haram kabul edilmiştir.
Elbise dışındaki
şeylerin erkeğe haram kabul edilmesinin delilleri şunlardır:
[*] - Huzeyfe (r.a.)
şöyle demiştir: Resulullah (s.a.v.) bize ipek ve dibac giymeyi ve bunların
üzerine oturmayı yasakladı. (Buhari, libas, 5837)
[*] - Ebu Davud, sahih
bir senetle şunu rivayet etmiştir: Nebi (s.a.v.) sağ eline bir parça ipek, sol
eline bir parça altın alarak şöyle buyurdu: Bu ikisi[ni kullanmak] ümmetimin
erkeklerine haram, kadınlarına helaldir. (Ebu Davud, libas, 4057)
İmam Gazali ipeğin
erkeğe haram olmasının sebebini şöyle açıklamıştır:
İpekte erkeğin
saygınlığına yakışmayacak bir sertlik vardır.
Bir görüşe göre ipek
üzerine oturmak caizdir. Ancak yukarıda geçen hadis bu görüşü reddetmektedir.
B. KADININ İPEK EŞYA
KULLANMASI
1. Kadının ipek elbise giymesi
helaldir. [Bu konuda farklı görüş belirten] Abdullah b. Zübeyir' den sonra bu
meselede icma oluşmuştur. (lcma)
2. [Kadın, ipekten
yapılmış döşek vb. eşyaları kullanabilir mi? Bu konuda mezhep içinde iki görüş
vardır]
[Birinci görüş]
Daha doğru görüşe göre,
israf ve kendini beğenmeye yol açacağı için kadının ipekten yatak vb. eşyalar
kullanması haramdır. Kadının ipeği giymesi bundan farklıdır; çünkü kadının ipek
elbise giymesi onu süsler, erkeğin gönlünü ona meylettirir ve kocasının onunla
birlikte olmasını [cinsel ilişki kurmasını] sağlar. Bu da hüküm koyucu olan
Allah'ın istediği neslin çoğalmasını temin eder.
[İkinci görüş]
Kadının ipek elbise
giymesi helal olduğu gibi ipekten yapılmış eşyaları kullanması da helaldir.
Nitekim yukarıda geçen hadiste "ümmetimin dişilerine helaldir"
denilmiştir. Birazdan bu görüşün doğru olduğu gelecektir.
C. ERKEK ÇOCUĞUN
VELİSİNİN ÇOCUĞA İPEK GİYDİRMESİ VE KULLANDIRMASI
[Bu konuda da üç görüş
bulunmaktadır]
[Birinci görüş]
Daha doğru olan görüşe
göre erkek çocuğun velisi çocuk temyiz çağına ulaşmış olsa bile ona ipek elbise
giydirebilir. Çünkü [yetişkin erkeğin aksine] çocuğun, kaba olan ipeği giyme
sebebiyle zedelenecek bir saygınlığı yoktur. Ayrıca çocuk mükellef [sorumlu]
değildir.
Veli, -yukarıda
belirttiğimiz gerekçeler sebebiyle- velayeti altında olan erkek çocuğu bayram
günü dışında bile olsa altın ve gümüş takılarla süsleyebilir.
[İkinci görüş]
Veli, bayram günü
dışında erkek çocuğa ipek elbise giydiremez, hatta aksine [çocuk böyle bir şeyi
kendisi giymek istese] diğer haram olan fiilleri yapmasına engelolduğu gibi
çocuğun bunu yapmasına da engelolur.
[Üçüncü görüş]
Veli yedi yaşına kadar
erkek çocuğa ipek elbise giydirebilir, ancak yedi yaşından sonra alışmaması için
bunları giydirmez.
Alimlerimizin
"erkek çocuk" ifadesi "deliyi" dışarıda bırakmakta, ancak
hükmün gerekçesi olarak ortaya koydukları şey deliyi de hükme dahil etmektedir
ki yerinde olan görüş de budur. Gazali İhya'da deliyi erkek çocuk ile aynı hükme
tabi tutmuştur.
Nevevi, erkek çocuğa
ipekten yatak vb. eşyalar kullandırılması konusunda şunları söylemiştir:
Ben [Nevevi] derim ki:
Daha sahih olan -ve Iraklı alimlerimizin ve diğerlerinin tek görüş olarak
belirttiklerine göre- erkek çocuğu ipekten yatakta yatırmak ve diğer ipek
şeyleri kullandırmak helaldir.
Bunun gerekçesi yukarıda
belirtilmişti.
Yukarıda kadına ipek
elbise giymenin niçin helal olduğunu açıklarken ileri sürülen "kocasına
(ve efendisine) karşı süslenmek için bunun mübah olduğu" görüşü kabul
edilemez. Çünkü böyle olsaydı, ipek elbise giymek yalnızca evli kadın (veya
efendisi bulunan cariye) hakkında helal olur, bekar kadına helal olmazdı. Oysa
bu helalliğin yalnızca evli kadına özgü olmadığı konusunda alimler icma
etmişlerdir. (icma)
Erkek çocuğa ipek eşya
kullandırmanın kesin olarak helalolduğu görüşüne "Şeyh Nasr el-Makdisı ve
diğer bazı alimler bunun kesin olarak haram olduğunu görüşündedirler"
denilerek itiraz edilmiştir. Er-Ravda' daki ifade "Iraklı alimler ve Mütevelli
bunun kesin olarak helalolduğunu belirtmişlerdir" şeklindedir.
Nevevi bir grup alime
tabi olarak şöyle fetva vermiştir: Erkeğin mehir olarak kadın için ipek üzerine
işlenmiş yazı yazması haramdır; çünkü erkeğin ipeği kullanması helal değildir.
Nevevi şöyle demiştir:
"Bunu pek çok
alimin gördüğü halde tepki göstermemesi kimseyi aldatmamalıdır" .
İsnevı, Nevevl'ye itiraz
ederek şöyle demiştir: "Aksi görüş daha uygundur; çünkü bu gerçekte nakış
vb. gibi kadın için yapılan bir iştir". Barizı de hocası Fahr b. Asakir'e
tabi olarak bu şekilde fetva vermiştir. Bazıları "farklı şehirlerdeki
hakimler de bu görüşü benimsemişlerdir" demiştir.
Buna şu şekilde cevap
verilmiştir: [İpeği dikmek ile ipek üzerine yazı yazmak farklı şeylerdir] Çünkü
ipeği dikmede ipeği kullanma durumu yoktur, oysa ipeğe yazı yazmada onu
kullanma vardır.
Bundan anlaşıldığına
göre erkeğin ipek üzerine yazı yazmasının haram olması "mektup vb. işler
için yazı yazmak" ile ilgilidir.
Başkadı İbn Rezın'e saf
ipekten şapka vb. şeyler imal eden, erkeklerden saf ipek kumaş alıp onlara
satan kimselerin durumu hakkında soru soruldu, o şöyle cevap verdi:
Kişinin erkekler için
bunu yapması, onlara ipekten elbise dikmesi, onlardan ipek alıp satması
günahtır. Bu, takınmaları için erkeklere altın satmaya benzer. Aynı şekilde
ipeğin kazasının satılması ve ticaretinin yapılması da haramdır.
Giymeleri söz konusu
olmaksızın [yalnızca evinde süs olarak tutmak üzere] erkekler için ipek elbise
yapılması konusunda İzz b. Ab~ düsselam bunun haram olduğu ancak günahının
giyme günahından daha az olduğunu söylemiştir .
D. ERKEĞİN İPEK
KULLANMASININ HARAM OLMADIĞI DURUMLAR
A. HAYATİ TEHLİKEYİ
ÖNLEMEK
Nevevi, ipeğin erkeğe
haram olması hükmünün kapsamından şu durumu istisna etmiştir: Erkeğin ve çift cinsiyetli
şahsın; insanın ölümüne yol açacak veya organını tümden kaybetmesine veya
işlevini yitirmesine yol açmak suretiyle ona zarar verecek derecede aşırı sıcak
ve soğuk olması durumunda zararı gidermek için ipek elbise giymeleri helaldir.
Erkeğin bu durumda ipek
elbise giymesinin haram olmasından, giyme dışında başka yollarda kullanmasının
haydi haydi helal olduğu anlaşılır, çünkü diğer kullanımlar giymeye göre daha
hafiftir.
B. SAVAŞTA BAŞKA ELBİSE
BULUNMAMASI
İpeğin erkeğe haram
olması hükmünden istisna edilen ikinci durum şudur: Aniden savaş bastırır da
erkek ipeğin yerini tutacak başka bir elbise bulamazsa, zaruret sebebiyle ipek
giymesi helal olur.
İbn Kecc, ipekten başka
bir elbise bulunsa bile savaşta kullanmaya elverişli bulunan ipek palto vb.
savunmaya yarayan elbiseler giymenin caiz olduğunu söylemiştir. Çünkü tıpkı
kılıçları süslemek vb. şeylerde olduğu gibi bunda da karşı tarafa korku salma
ve kafirlerin moralini bozma söz konusudur. Bu görüş el-Kifaye'de bir grup
alimden aktarılmış ve doğru kabul edilmiştir. Ancak alimlerimizin görüşlerinin
zahirinden anlaşıldığı üzere bunun caiz kabul edilmemesi görüşü daha uygun bir
görüştür.
C. CİLT HASTALIKLARI
Erkek uyuz ve kaşıntı
gibi hastalıklara yakalanır da başka bir elbise giymesi onu rahatsız ederse(2) ihtiyaç sebebiyle
erkeğin ipek giymesi helal olur.
(2) Bu şartı
İbnü'r-Rif'a ortaya koymuştur. (Şirbinı)
[*] - Çünkü Nebi
(s.a.v.) Abdurrahman b. Avf ve Zübeyir'in uyuz sebebiyle ipek giymesine izin
vermiştir. (Buhari, Salat, 375; Müslim, Libas ve Zınet, 5396. )
[Soru] "Necis olan bir şeyle tedavi olma"
meselesinde olduğu gibi burada da ipek elbise giymenin caiz olması için,
kişinin hastalığı iyi edecek başka bir ilaç bulamamış olması şart mıdır?
[Cevap] Burada birbirine kıyas edilen iki şeyarasında
eşitlik yoktur; çünkü ipek cinsi bu mesele dışında helal kılınmıştır, bu yüzden
necis bir şeye göre ipek kullanmak daha hafif bir durumdur.
D. BİTLERİ DEF ETMEK
Bitleri def etme ihtiyacı
sebebiyle de erkeğin ipek elbise giymesi caizdir; çünkü ipek kumaş, özelliği
sebebiyle bitleri barındırmaz.
[*] - Buhari ve
Müslim'de şu rivayet bulunmaktadır: Zübeyir ve Abdurrahman b. Avf, Resulullah
(s.a.v.)'a bit sebebiyle dert yandılar. Bunun üzerine Nebi (s.a.v.) onların
ipek gömlek giymelerine izin verdi.(Buhari, Cihad, 2920; Müslim, Libas, 5400)
Nevevi'nin ifadelerinden
ilk anda bunun yolculukta veya hazarda olması arasında fark olmadığı
anlaşılmaktadır ki el-Mecmu'da bunu açık olarak ifade etmiştir. Beğavl'nin ve
diğer alimlerin mutlak olarak zikrettikleri bu hüküm aynen böyledir. Son
dönemdekilerden biri "Nevevi dışında hazarda iken bu hükmün geçerli
olacağını açık olarak ifade eden kimseyi görmedim" demişse de zikredilen gerekçe
bunun yalnızca yolculukla sınırlandırılmamasını gerektirmektedir. Söz konusu
şahsın görüşü doğruya uzaktır. Çünkü bu görüşteki gerekçe ve fıkhi yön son
derece basittir.
Not: Nevevi'nin "ihtiyaç sebebiyle"
ifadesinin kapsamına ipek elbise dışında bir şey bulamayan kişinin
"namazda iken" ve "namaz dışında insanlara karşı" avret
yerlerini örtmesi de girmektedir. Aynı şekilde kişi yalnız başına iken şayet
avret yerlerini örtmesini farz görüyorsak bu durumda da ipekle örtmesi söz
konusu ifade kapsamına girer. Daha doğru olan görüş budur. Nevevi el-Mecmu'da
bunu açık olarak ortaya koymuştur. İsnevi ise insanların yanına çıkarken avret
mahalli dışındaki bölgelerin ipekle örtülmesi konusunda bu hükmü n itiraza açık
olduğunu belirtmiştir.
Metinde geçen
"karnı", "kummel" kelimesinin çoğuludur. Ata'nın görüşüne
göre bu, İsrailoğullarına gönderilen bitlerdir. Ebu Zeyd' e göre piredir. Bir
başka görüşe göre bu güvedir. Bunun dışında görüşler de belirtilmiştir.
E. SAVAŞ İÇİN İPEK
GİYMEK
Dibac gibi ipekten
yapılan bir elbiseyi savaşta giymeye ihtiyaç olur ve başka bir şey de karşı
tarafın silahına engelolma konusunda bunun yerini tutmazsa kişinin kendini
korumak için bunu giymesi caiz olur. Ancak bunun yerini tutacak başka bir
elbise bulunursa bunun giyilmesi haram olur. Bu mesele, Nevevl'nin "aniden
savaşın bastırması" sözünden anlaşılmaktadır. Çünkü sırf savaşa çıkma
durumunda bile caiz olduğuna göre bilfiil savaşmada haydi haydi caiz olur.
F. İPEK VE BAŞKA KUMAŞ
KARIŞIMINDAN YAPILAN ELBİSEYİ GİYMEK
a) Erkeğin ve çift
cinsiyetli şahsın ipek ve başka bir kumaştan (örneğin ipek ve yünden veya ipek
ve pamuktan) imal edilmiş bir elbise giymesi, şayet içindeki ipek miktarı
[diğerinden] daha fazla ise haram olur.
b) Bunun aksi ise
helaldir. Yani ipeğin diğer maddeden daha az olduğu; örneğin dokumasının dikine
olan kısımları ipekten, enine olan kısımları pamuktan ise çoğunluk pamuk
olduğundan bunu giymek caiz olur.
c) Şayet elbisedeki ipek
ile diğer madde tartı bakımından eşit miktarda ise daha doğru olan görüşe göre
bu elbiseyi giymek de helal olur; çünkü buna "ipek elbise" denilmez.
Aslolan helalliktir.
[*] - Ebu Davud'da İbn
Abbas'tan sahih bir senetle şu hadis rivayet edilmiştir:
Resulullah (s.a.v.)
yalnızca tamamı ipekten yapılan elbiseyi giymeyi yasakladı. (Ebu Davud, Libas,
4055)
Elbisenin içinde ipekten
işleme [nakış, süs] veya ipek dokuma bulunsa bunun bir sakıncası yoktur.
Kaffal "şayet
ipekle başka şeyin karışımından yapılan elbisede ipek dışarıdan görülürse -ağırlığı
diğerinden az bile olsa- haram olur, görünmezse -ağırlığı diğerinden çok bile
olsa- haram olmaz" demişse de ipeğin dışarıdan görülüp görülmemesinin
hükme etkisi yoktur.
Haram olmadığı görüşü
kabul edildiğinde bunun mekruh olması gerekir.
Kişi elbisedeki
çoğunluğun ipek mi, diğer kumaş mı olduğunda yahut ikisinin eşit olup
olmadığında şüphe etse el-Envar'da tek görüş olarak belirtildiğine göre haram
olur.
G. İPEKLE SÜSLENMİŞ VE
YAMANMIŞ ELBİSE GİYMEK
Erkeğin ve çift cinsiyetli
şahsın; kapalı haldeki dört parmak miktarını geçmeyen ipekle süslenmiş veya
yamanmış bir elbiseyi giymeleri helaldir, bunu aşan miktar helal değildir.
[*] - Çünkü Müslim'in
Hz. Ömer'den (r.a.) rivayet ettiğine göre o şöyle demiştir:
Resulullah (s.a.v.) bir,
iki, üç veya dört parmak miktarınca olan ipek hariç ipek elbise giymeyi
yasakladı. (Müslim, Libas ve zınet, 5382)
İşleme ve'yamalar,
ipeğin miktarı diğer kumaştan çok olacak şekilde fazla olsa bu elbiseyi giymek
haram olur, aksi takdirde olmaz. Ancak buna muhalif olarak Zerkeşi, Hallmı'den
şunu nakletmiştir: Her bir kolda iki süsten fazla olamaz. Her bir süs de en çok
iki parmak miktarında olabilir, böylece [her bir koldaki işlemeli süsün
miktarı] toplam dört parmaktan fazla olamaz.
"Tatrız"
elbiseye, tamamı ipekten olan işlemeli süs yapılmasıdır. İğne ile süslenmiş
elbiseye gelince; Subkl'nin dediği gibi bu konuda doğruya en yakın görüş bunun
da dokuma gibi kabul edileceği, yani bunun elbise ile ilişkisinin elbisedeki
ipekle diğer kumaş arasındaki orantı gibi olacağı görüşüdür. Ezrai bunun
yukarıda bahsedilen işleme ile aynı hükümde olduğunu söylemişse de bu, yukarıda
bahsedilen işleme gibi kabul edilemez.
Cübbenin dolgusunun veya
yastığın dolgusunun ipekten olması helaldir. Çünkü dolgu dokunmuş elbise
olmadığından bunu giyen kişi "ipek giymiş" olmaz. Dolgu bu açıdan
elbisenin astarından farklıdır; çünkü cübbe vb. elbiselerin astarının ipekten
olması [erkekler ve çift cinsiyetli şahıslar açısından] haramdır.
H. UÇ KISIMLARI
İPEKTEN OLAN ELBİSE GİYMEK
Uç kısımları -adet
miktarınca [yani normal miktarda]- ipekle yapılmış elbise giymek, yani kenar
kısımlarının üzeri -normal miktardaipekle örtülmüş elbise giymek helaldir.
[*] - Çünkü Müslim, Esma
binti Ebu Bekir'den şunu rivayet etmiştir: Resulullah {s.a.v.)'ın giydiği bir
cübbesi vardı, ya ka kısmında ipekten bir şerit ve ön ve arka kısmında da
ipekten kıvnm yerleri vardı. (Müslim, Libas ve zinet, 5376)
Normalin üzerinde olursa
haram olur.
Bununla, yukarıdaki
meselede geçen "dört parmak" miktarındaki sınırlama arasındaki fark
şudur: Elbisenin uç kısımlarının ipekle dikilmesi bir ihtiyaç sebebiyle
yapılır. Burada dört parmak miktarından fazla yerin dikilmesine ihtiyaç
duyulabilir. Yukarıdaki mesel e ise bir süsleme olduğundan bu dört parmakla
sınırlandırılmıştır. Nevevl'nin el-Minhac'daki ifadesinin zahirinden süsleme
ile elbisenin uç kısımlarının ipekten olmasının aynı hükme tabi olduğu gibi bir
izlenim doğmakla birlikte bu [belirttiğimiz gibi] farklıdır.
izz b. Abdüsselam şöyle
demiştir: Sarığın iki ucunda birer karış miktarında ipek bulunması da elbisenin
uçlarının ipekle dikilmesi gibidir. Kişi [bu birer karışlık kısımları ipekle
kaplarken] her dört parmak miktarı ipeğin arasına bir kalem miktarınca keten
veya pamuk koyar.
Gazzİ "İzz b.
Abdüsselam'ın bu görüşü, bu konudaki adete binaen ileri sürülmüştür"
demiştir.
Şayet adet bundan farklı
ise o adet dikkate alınır. Çünkü adet kişilere, zamanlara ve mekanlara göre
farklılık gösterir.
Nevevi metindeki
"ipekle" ifadesi ile altın ve gümüşle süsleme veya elbisenin
uçlarının altın ve gümüş kullanılarak dikilmesini dışarıda bırakmıştır, bu az
miktarda altın ve gümüşle yapılsa bile kendini beğenme [ve israfa] yol
açacağından haramdır.
I. GİYECEKLERE İLİŞKİN
BAZI MESELELER
1. Kişi elbisenin dışı
ile astarı arasına ipek kumaş koyarsa alimlerin görüşünün zahirine göre bu caiz
olur. Oysa Cüveyni "bu itiraza açıktır" demiştir.
2. Elbisenin ipek
iplikle dikilmesi helaldir, bu elbisenin giyilmesi de helaldir. Bu konuda
"altın ve gümüş ile yamanmış kaplar" konusundaki ayrıntılar söz
konusu değildir. Çünkü ipekle ilgili konular, kaplar ile ilgili konulardan daha
hafiftir.
3. Nevevi el-Mecmu'da
şöyle demiştir: Tesbihin ipinin ipek olması helaldir.
Zerkeşi de "hokka
içindeki iplikçikler de buna kıyas edilir" demiştir.
4. Fevrani şöyle
demiştir: Erkeğin Mushaf için ipekten muhafaza yapması caizdir.
5. Kişi yere ipek döşek
yaydıktan sonra üzerine pamuk döşek koysa, -Kaffal'in görüşünün aksine- Kadı
Hüseyin ve Beğavi'nin dediğine göre üzerine oturması caiz olur; çünkü bu
durumda ipeği kullanmış sayılmaz. Ancak ipekten olan döşeğin üzerini başka bir
madde ile kaplarsa bu caiz olmaz; çünkü bu durumda ipekten bir eşya kullanmış
olur.
6. İmam Şafii {r.a.)'nin
belirttiğine göre erkeğin ve çift cinsiyetli şahsın safranla boyanmış elbise
giymesi haram olduğu halde aspur ile boyanmış elbise giymesi haram değildir.
Ancak Beyhaki buna muhalif olarak şöyle demiştir:
Bunu yasaklayan sahih
rivayetler bulunduğundan bunu giymek haramdır. Şayet bu hadisler İmam Şafii
(r.a.)'ye ulaşmış olsaydı o da bunlara uygun görüş belirtirdi.
Aspur ile boyanmış
elbise konusundaki görüş ayrılığı, elbisenin dokunduktan sonra boyanması konusundadır.
Dokunmadan önce boyanması halinde giymenin caiz olduğu konusunda görüş ayrılığı
yoktur. Konu ile ilgili birbirinden farklı hadisler de bu şekilde yorumlanır.
7. Erkek ve çift
cinsiyetli şahsın, safran ve aspur dışında kırmızı, sarı, yeşil veya diğer
renklerle boyanmış bir elbise giymesi mekruh değildir. Bu boyama, elbisenin
örülmesinden önce olsun sonra olsun fark etmez. Bazı sonraki alimler ise
örülmeden sonra boyama konusunda muhalif görüş belirtmişlerdir.
8. Fiyatı pahalı bile
olsa keten, pamuk, yün vb. kumaşlardan yapılan elbiseleri giymek helaldir.
Çünkü bunların değerlerinin yüksek olması, üzerinde uygulanan işçilikten
kaynaklanmaktadır.
9. Gerek erkekler
gerekse diğer kimselerin hatta salih ve alimlerin bulunduğu yerlerin kumaşlarla
süslenmesi mekruhtur.
[*] - Çünkü Müslim'in
rivayet ettiği bir hadiste Nebi (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: Allah bize
duvarlara ve tuğlalara elbise giydirmemizi emretmedi.(Müslim, Libas ve Zınet,
5487)
10. Evlerin ipekle ve
resimlerle süslenmesi haramdır. Çünkü bu konu ile ilgili pek çok rivayet
bulunmaktadır. Aynı şekilde mescidlerin de ipekle süslenmesi haramdır. Bu
er-Ravd ve onun aslında "altın ve gümüşün zekatı" konusunda
zikredilen sözlerden anlaşılmaktadır. Ancak Gazalı bunun caiz olduğuna dair fetva
vermiştir. Kabe'nin ipekle örtülmesi ise caizdir. Bu konuda herhangi bir tepki
gösterilmeksizin uygulanagelen bir adet olması sebebiyle Nebi (s.a.v.)'in
kabrinin de ipekle örtülmesinin caiz olması gerekir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN